Z historii i pracy Katedry Teologii Pastoralnej

Katedra Teologii Pastoralnej Szczegółowej została powołana w listopadzie 1998 r. Jej kierownikiem został ks. dr hab. Maciej Ostrowski. Od października 2000 r. na stanowisko asystenta przy katedrze został powołany ks. dr Andrzej Ziółkowski CM posiadający doktorat z teologii pastoralnej. Pełnił je do września 2003 r. Wtedy na stanowisko asystenta przyjęto o. dra Jerzego Brusiło OFMConv. Posiada on doktorat z bioetyki, lecz równocześnie specjalizuje się w zagadnieniach pastoralnych. Uzyskał on stanowisko adiunkta od października 2004 r.

Od października 2003 r. powierzono przy Katedrze godziny zlecone ks. dr Tomaszowi Kraj celem prowadzenia ćwiczeń. Zajęcia te prowadził do 2005 r.

Od października 2004 r. na stanowisku asystenta zatrudniono ks. dra Piora Janika kapłana archidiecezji krakowskiej, który w tymże roku ukończył studia doktoranckie z bioetyki w Rzymie. Stanowisko to pełnił do września 2005 r.

Od października 2007 r. na stanowisko asystenta zatrudniono ks. dra Jana Klimka, który w tymże roku uzyskał doktorat z teologii pastoralnej. Od roku 2008 pracuje na stanowisku adiunkta.

W październiku 2010 r. na stanowisku adiunkta z habilitacją zatrudniono ks. dra hab. Jana Dziedzica.

W Katedrze ćwiczenia z teologii pastoralnej prowadzili także ks. dr Wiesław Popielarczyk (od 2006 r. do 2008 r.) i ks. dr Stanisław Basista (od 2007 r. do 2009 r.).

W roku 2015 ks. dr hab Jan Dziedzic, prof. UPJPII oraz ks. dr Jan Klimek przeszli do nowo utworzonej Katedry Psychologii Pastoralnej. Zarazem katedra teologii pastoralnej została włączona do nowo utworzonego na Wydziale Teologicznym Instytutu Teologii Praktycznej a ks. prof. Maciej Ostrowski został dyrektorem tegoż Instytutu.

W 2020 roku połączono katedrę teologii pastoralnej i katedrę psychologii pastoralnej. Powstałą Katedra teologii i psychologii pastoralnej w składzie: ks. prof. dr hab. Maciej Ostrowski (kierownik katedry), ks. dr hab. Jan Dziedzic, prof UPJPII, o. dr hab. Jerzy Brusiło OFMConv., ks. dr hab. Jan Klimek, ks. dr Grzegorz Wąchol.

W 2020 r. ks. dr hab. Jan Dziedzic, prof UPJPII, został dziekanem Wydziału Teologicznego UPJPII

Katedra prowadzi seminarium magisterskie, licencjacko-doktoranckie oraz licencjatu zawodoqwego [turystyka religijna] (ks. prof. dr hab. Maciej Ostrowski, ks. dr hab. Jan Dziedzic, prof. UPJPII, o. dr hab. Jerzy Brusiło; ks. dr hab Jan Klimek). 

Od momentu powstania katedry wypromowano w niej 15 licencjuszy zawodowych (turystyka religijna), ponad 70 magistrów teologii, 10 licencjuszy (licencjat kanoniczny) i 15 doktorów (wykaz w zakładce "Promowane prace").

Katedra urządza corocznie jesienią sympozjum "Sacrum i przyroda" we współpracy z innymi instytucjami. Ich celem jest stworzenie forum wymiany różnych środowisk dotyczącego kwestii zachowania dziedzictwa kulturalnego i środowiska naturalnego. Szczególnym zadaniem jest eksplikacja elementów sacrum w środowisku danego regionu. Od roku 2003 wydawano monografie pokonferencyjne, pod tym samym tytule "Sacrum i przyroda" (Kolejne tomy są przedstawione w zakładce niniejszej strony "Publikacje" / "Sacrum i przyroda".

Odbyły się sympozja:

zdjsym2

1993 i 1994 w Gorcach (Gorczański PN)

1995 - w Zawoi (Babiogórski PN)

1996 - w Ojcowie (Ojcowski PN)

1997 - w Krempnej (Magurski PN)

1998 - w Lutowiskach i Ustrzykach G. (Bieszczadzki PN);
1999 - w Krościenku (Pieniński PN);
2000 - w Wieliczce (we współpracy z Urzędem Miasta i Kopalnią Soli);
2001 - w Mosinie-Jeziorach (Wielkopolski PN);
2002 - w Porębie Wielkiej (Gorczański PN) z okazji Międzynarodowego Roku Gór;
2003 - w Zakopanem (Tatrzański PN);
2004 - w Świętej Katarzynie (Świętokrzyski PN);
2005 - w Zakopanem (Tatrzański PN) w stulecie Orlej Perci;
2006 - w Zubrzycy Górnej - międzynarodowe (Muzeum Orawski Park Etnograficzny),
p.t. "Sacrum w zwyczajach religijnych związanych z przyrodą";
2007 - w Krakowie (Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ),
p.t. "Przyroda, geografia, turystyka w nauczaniu Jana Pawła II";
2008 - w Ojcowie (Ojcowski PN), p.t. "Elementy chrześcijańskie w edukacji ekologicznej";
2009 - na Uniwersytecie w Preszowie (Słowacja) we współpracy z tamtejszym Greckokatolickim Wydziałem Teologicznym;
2010 - w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, p.t. "Ogród Pana";
2011 - na Uniwersytecie w Preszowie (Słowacja) we współpracy z tamtejszym Greckokatolickim Wydzialem Teologicznym p.t. "Świątynia Pana";
2012 - w Ojcowie (Ojcowski PN), p. t. "Człowiek w Ogrodzie Pana";

2013 - w Preszowie (Słowacja, Uniw. Preszowski), p.t. "Ekoturystyka";

2014 - we Lwowie (Uniwersytet Lwowski), p.t. "Krajobraz sakralny";

2015 - w Krakowie (szpital im. Babińskiego), p.t. "Środowisko a zdrowie psychiczne człowieka";

2016 - w Juskovej Voli (Słowacja, Uniw. Preszowski), p.t. "Od Inter Sanctos do Laudato si'";

2017 - w Ojcowie (Ojcowski PN), p.t. "Edukacja i duchowość ekologiczna".

2018 - w Winniczkach (Słowacja, Uniw. Preszowski), p.t. "Ochrona zdrowia i życia".

2019 - sesja "Sacrum i przyroda" w ramach konferencji "Creatio continua"

2020 - nie odbyło się ze względu na pandemię

2021 - w Sninie (Słowacja, Uniw. Preszowski), p.t. "ekologia integralna" 

W latach 1993-1998 rzeczone seminaria odbywały się w ramach działalności Katedry Teologii Pastoralnej Ogólnej (dwukrotnie w Gorczańskim PN, Babiogórskim PN, Ojcowskim PN, w Magurskim PN, w Bieszczadzkim PN).

Katedra współorganizowała m.in. z Instytutem Formacji Pastoralno-Liturgicznej KUL coroczne sympozjum "Koinonia" dotyczące zagadnień odnowy parafii i parafialnego duszpasterstwa.

Do roku 2006 odbyły się sympozja:

KONICA MINOLTA DIGITAL CAMERA
1999 - w Warszawie - Choszczówce, p.t. "Rok Jubileuszowy szansą zdynamizowania procesu odnowy parafii";
2000 - w Katowicach, p.t. "Parafia środowiskiem wyzwolenia człowieka";
2002 - we Wrocławiu, p.t. "Katechumenat pochrzcielny w odnowie parafii a pluralizm ruchów eklezjalnych";
2003 - w Ostrowie Wielkopolskim, p.t. "Christifideles laici w parafii i w świecie";
2004 - w Tarnobrzegu, p.t. "Proboszcz - duszpasterz czy menadżer?".

Pracownicy katedry wchodzili do zarządu Sekcji Pastoralistów Polskich. Ks. M. Ostrowski jako sekretarz do roku 2002 a następnie przewodniczący do 2007 roku. Od roku 2007 ks. M. Ostrowski wszedł do zarządu nowo kreowanego "stowarzyszenia pastoralistów i duszpasterzy im. Jana Pawła II". Ks. A. Ziółkowski jako sekretarz od roku 2002-2007. Stąd też byli organizatorami pracy sekcji, m.in. corocznego sympozjum Pastoralistów Polskich.

Odbyły się sympozja:

KONICA MINOLTA DIGITAL CAMERA

1999 - w Świdrze k. Warszawy;
2000 - w Kamieniu Śląskim i Opolu, p.t. "Duszpasterstwo w perspektywie nowego tysiąclecia";
2001 - w Kielcach, p.t. "Duszpasterstwo a wyzwania XXI wieku";
2002 - w Świdrze k. Warszawy, p.t. "Nowe inicjatywy duszpasterskie w Polsce";
2002 - w Krakowie, p.t. "Status naukowy teologii pastoralnej. Nauki pomocnicze teologii pastoralnej";
2003 - w Myczkowcach, p.t. "Procesy integracyjne duszpasterskim wyzwaniem dla Kościoła";
2004 - w Konstancinie k. Warszawy, p.t. "Pobożność ludowa a duszpasterstwo";
2004 - Sesja Pastoralistów podczas Kongresu Teologów Polskich;
2005 - w Częstochowie, p.t. "Duszpasterstwo maryjne w dziele nowej ewangelizacji";
2006 - w Warszawie p.t. "Dziedzictwo Jana Pawła II w aspekcie pastoralnym";
2007 - w Sieradzu, p.t. "Duszpasterstwo indywidualne".

W nastepnych latach organizowanie wspomnianych sympozjów przejęły inne podmioty.

Pracownicy Katedry brali udział w międzynarodowym programie badań nad Kościołem w krajach Środkowej i Wschodniej Europy w okresie przemian "Aufbruch" prowadzonym przez "Pastorales Forum" e.V. (Wiedeń).

W ramach rzeczonego "Pastorales Forum", przekształconego nastepnie w międynarodowe stowarzyszenie POST Netzwerk der mittel- und osteropäischen Pastoraltheologinen und Pastoraltheologen rozwijali kontakty z pastoralistami środkowo-wschodniej Europy. M.in. brali udział w jego corocznych sympozjach (1998 i 1999 Szombathely - Węgry; 2000 Kamień Śląski, 2002 Pecs - Węgry, 2003 Koszyce - Słowacja, 2004 Praga, 2006 Dakovo - Chorwacja, 2008 Celje - Słowenia, 2010 Czeskie Budziejowice, 2012 Zagrzeb, 2013 - Praga, 2014 - Linz, 2015 - Gniezno, 2016 - Sarajewo, 2017 - Czeskie Budziejowice, 2018 - Split). W roku 2007 Katedra zorganizowała sympozjum w Krakowie. Ks. M. Ostrowski, ks. J. Dziedzic i ks. J. Klimek są członkami Międzynarodowego Stowarzyszenia Pastoralistów Środkowo-Wschodniej Europy.

Katedra organizowała wspólne wraz z Instytutem Pastoralnym Uniwersytetu we Freiburgu Bryzgowijskim, jak też  Międzynarodowym Instytutem Teologicznym w Trumau k. Wiednia, międzynarodowe seminaria i sympozja profesorów oraz studentów (2014 Kraków, 2014 - Grecja, 2015 Regensburg, 2015 Kraków, 2015 Heiligenkreuz-Mariazell-Trumau, 2016 Retz, 2016 - Tbilisi, 2016 - Patmos). Dotyczyły one m.in. sytuacji religijności i duszpasterstwa w Polsce, Niemczech i innych krajach, turystyki religijnej i pielgrzymowania, kwestii wolnego czasu. W 2016 roku w ramach Instytutu Teologii Praktycznej, z okazji Światowych Dni Młodzieży katedra realizowała międzynarodowy projekt "Młodzież nadzieją Kościoła - Czy Kosciół nadzieją młodzieży" (sympozjum w Krakowie, seminarium studenckie w Moguncji). W 2018 r. realizowała mięzynarodowy projekt wraz z Sulkhan Saba Orbeliani Teaching University w Tbilisi i młodzieżą z Niemiec "Kryzys migracyjny - destrukcja czy szansa. Społeczne i pastoralne aspekty" (sympozja w Tbilisi - Gruzja i Kraków).

Katedra przeprowadziła serie szkoleń dala organizatorów pielgrzymek i turystyki religijnej przy współpracy między innymi pracowników UJ, AWF, Instytutu Turystyki, w roku 1999 (3 serie), w roku 2001 (2 serie), w 2006, 2007 i 2009.

W 2018 roku katedra zainaugurowała kolejna serię symozjów o tematyce ekologicznej p.t. "Creatio continua" we wspólpracy m.in. z Światowym ruchem katolików świeckich na rzecz środowiska (sympozja posiadają własną strone internetową)

W latach 2009 -2014 kierownik Katedry ks. prof. dr hab. M. Ostrowski był prorektorem Papieskiej Akademii Teologicznej obecnie Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie.